YADİGAR-I NACİ

Yadigar-ı Naci’de Muallim Naci’nin telif ve tercüme şiirleri bulunmaktadır. Telif şiirler genel itibarıyla eski tarzda yada şairin eski tarz içinde yenilik arayışını ortaya koyan özelliktedir. Bu şiirler okuyucuya Naci’nin hem şiire başladığı dönemdeki hem de ustalık dönemindeki durumunu bir arada göstermektedir. Eser; 112 sayfadan, 95 şiirden ve 1400’den fazla dizeden oluşur. Yadigar-ı Naci’de 4 na’t-ı şerif; 1 miraciyye; Sultan Abdülhamid’e yazılan 1 sitayişname, 1 cülusiyye, 1 veladetname; 1 manzum arzıhal; farklı isimlerin eserlerine yazılan 15 takriz; Selâhaddin-i Eyyubi, Gutenberg, Kristof Kolomb, Galile, Jean D’arc, Napoleon Bonaparte, Amru bin Mecdi Kerib için yazılan 7 şiir; kendi şiirine 1 tahmis, 1 tazmin, 16 gazel, 5 kıta, 3 rubai, 2 şarkı; bazı önemli olaylara düşülen 14 tarih; Mah-ı Muharrem nedeniyle yazılan 1 mersiye; “Bir Gazelden” başlıklı 3 şiir; Al-i Aba hakkında 1 şiir; 2 başlıksız şiir; Boileau, Voltaire ve Lamartine’den yapılan 3 küçük tercüme; kimden tercüme edildiği belirtilmeyen “Hesti-i Fatır” başlıklı 1 tercüme; 1 Farsça gazel; muhtelif başlıklarda şiirler ile metali, ebyat, mesari bölümleri yer alır. Eserde en çok gazel şeklinde şiir yazıldığı görülür. Şiirlerin sadece yedisinin ne zaman yazıldığı belirtilmiştir, diğerlerinin yazılış tarihi bulunmamaktadır.
Kitaptaki takrizler önemlidir. Bunlar; Mehmet Zihni’nin el-Kavlü’l-ceyyid fi Şerh-i Ebyati’t-telhis, İsmail Safa’nın Huzma Safa, Şerafeddin Bey’in Netice-i Teami, Nâzım Bey’in Muhatabe, Neş’et Efendi’nin Lemeat, Hakkı Efendi’nin Siyer-i Nebi, Mesut Efendi’nin Fersude, Ali Rıza-zâde Namık Kemal’in Musavverat-ı Şevk, İrfan Bey’in Güftar-ı Perişan, Edhem Efendi’nin Bergüzar-ı Edhem, Ali Nazima’nın Lisan-ı Osmani, Sadık Vicdanî Efendi’nin Perişan adlı eserleri için kaleme alınmıştır. Fransız şairlerinin eserlerinden yaptığı tercümeler, Naci’nin Fransız Edebiyatı’na olan ilgisini ortaya koyar niteliktedir. Eserde yer alan tarihler ise yeni yapılan bir bina, tanıdıklarının doğum veya ölümleri münasebetiyle düşülmüştür. Naci, kitaptaki “Üdeba-yı Zamane” şiirinde Avrupai tarza özenen şairleri tenkit eder. O, eski tarz içinde yenilik arayışındadır. Eskiye bağlı olmakla birlikte, edebiyatın gelişmesine katkı sağlayacak yenilikçi yaklaşımlara açıktır. Yadigar-ı Naci’de şairin eski içinde yenilik arayışını görmek mümkündür. Özellikle “Görsün Yeni Gördüğüm Güzel Kız”, “Yaşmaklı Melek” şiirleri; şairin bu arzusunu yansıtmaktadır
22808