ZAKİRZADE ABDULLAH BİÇARE DİVANI

Bilinen tek eseri Divan’ıdır. Eserin iki nüshası vardır. Biri Bursa İnebey Yazma Eserler Kütüphanesinde diğeri de Süleymaniye Küt. Yazma Bağışlar Bölümünde mevcuttur. Eser üzerinde çalışan Veli Recai Velibeyoğlu, Zakirzade Abdullah Biçare Divanı adlı çalışmasını 1963 yılında yayımlamıştır. Divan’ında Hüdayi gibi aşıkane ilahiler yazmıştır. Divan’ında değişik kelime ve kelime gruplarıyla Allah’tan bahseder.

Mutasavvıf bir şair olan Zakirzade Abdullah, tasavvufta çok takvalı bir hal içerisindedir. Eserini bütünüyle tasavvufî neşve içerisinde kaleme almıştır. Şiirinin büyük bir kısmı münacat, günahlardan af dileme, peygamberden şefaat isteme gibi konular içermektedir. Şairin sufî olması tasavvufi kavramların metinde çokça zikredilmesine sebep olmuştur. Şiirlerinde hem aruz hem de hece veznini kullanmıştır. Birçok ilahi söylemiştir. İlahileri aruz kalıplarına da uymaktadır. Sufi şairlerin pek çoğunun ortak vasfı olan sehl-i mümteni Biçare’nin eserinin de en belirgin özelliğidir. Birçok Celveti şairlerinde olduğu gibi şiirlerini zahidane bir anlayışla yazmış, tevhidin gereğinden ve öneminden bahsetmiştir. Şiirlerinin bir kısmını da devrin siyasi ve sosyal işleri hakkında yazmıştır. Şiirlerinde kullandığı tema ve üslup unsuru dindir. İnsanlara nasihat verirken bile dini hep ön planda tutmuştur. Yaşadığı dönem itibariyle dilin süslü ve ağdalı olmasına rağmen şairin dili sade ve akıcıdır. Eserinde ayet ve hadislerinden fazlaca iktibaslar yapmıştır. Celveti olduğu için Celvetiliği de hep ön planda tutmuştur. Zakirzade ağdalı dile pek başvurmamıştır. Dili gayet açıktır. Divanında yer yer Eski Anadolu Türkçesi’nin yazım özellikleri görülmektedir. Mutasavvıf şairlerin birçoğunda olduğu gibi onda da Yunus etkisi görülür. Kitap ve sünneti her şeyden üstün tutan ve bu daireden çıkmayan şairde güçlü bir yaradan sevgisi görülür.